Welke narcist heb jij in huis? Narcisme op een schaal van 1 tot 10.

Narcisten,  1 pot nat of toch differentiatie?
Om van narcisme of beter narcistische karaktertrekken te kunnen spreken mag je je niet baseren op hier en daar een alleenstaande actie, een losstaand feit. Dat je partner je bedriegt is pijnlijk maar geen reden om te spreken van narcisme. Wanneer hij je daarentegen om de haverklap bedriegt en beliegt, geen berouw toont en jij, tot je eigen verbazing, toch in de relatie blijft, kunnen we loep erbij halen en op onderzoek uitgaan (speelt hier een traumaband?) 

Maar is elke narcist nu uit hetzelfde hout gesneden? Is die arrogante baas even ongevaarlijk als de voor likes-smekende Instafamous-babe of zit er meer achter?

Narcisme kan je bekijken als een schaal van 1 tot 10. 
1 staat voor de om aandacht kwijlende, arrogante opschepper. 10 is de kwaadaardige narcist die spoort aan een anti-sociale persoonlijkheid a.k.a psychopathie of sociopathie.

Laten we een kijkje nemen naar de onderverdeling per zone.

Zone 1 -> 3

Iedereen heeft een 1 tot 3 in zijn leven. Emotioneel onvolwassen, egoïstisch, egocentrisch, oppervlakkig, Die  vriendin die uren, dagen, weken over haar laatste relatiebreuk praat maar nooit vraagt hoe het met JOU gaat.., ja, je kent ze wel. Ze hebben een flinterdunne empathie en het gaat altijd over hen. Als jij door een moeilijke periode gaat, zullen ze je even aandacht geven maar eigenlijk interesseert het hen weinig. Ze voelen zich gerechtigd op alles en meer en hebben een lage frustratietolerantie. Ze hechten veel belang aan oppervlakkige materiële zaken en twijfelen niet om anderen die niet even snobistisch zijn, te devalueren. 

 In relaties gedragen ze zich vaak (schandalig) flirterig en het zijn meesters in gaslighting (It is ALL you!).  Ze staan enorm graag in het middelpunt van de belangstelling. Strike that. Ze zijn gewoonweg geobsedeerd en leven voor validatie en aandacht. Is je nieuwe relatie, je vriendin of je een collega een 1 tot 3 …vervelend op z’n minst. Maar wanneer je een duurzame relatie wil opbouwen of je voedt samen een kind op (of poging tot)  gaat het verder dan “vervelend”.  Hun oppervlakkigheid en gebrek aan maturiteit is een echte energievreter (ben ik je partner of je babysit?!), Je voelt je hondsmoe en is het niet abnormaal dat je sterke twijfels en spijt voelt.

De kinderen van deze 1 tot 3’ers hebben het niet makkelijk en krijgen veel verwarrende signalen. De do’s en don’ts zijn inconsistent, net als de beloning en de straf. De ene keer wordt een opzettelijke spat water in het gezicht beloond met een vrolijke stoeipartij. De andere keer wordt het per ongeluk morsen van water bestraft met 3 uur trap zitten. Deze ouders schermen hun kinderen niet af van de ouderlijke beslommeringen maar belasten hen ermee. 

Soms zijn ze heel meegaand en all in voor de fun zolang het past in hun beeld van het “perfecte plaatje”.  Maar wanneer het serieus wordt en de kinderen veiligheid en steun nodig hebben.. geen ouder te bespeuren. Die vind je terug in hun hoekje zelf-absorptie of eerder de mainstage van THE show:  hun leven..veel interessanter! Zadel me vooral niet op met jouw problemen, kindlief.  Let’s keep it about me.

Zone 4->7

Manipulatie, verraad, en een stevige dosis gaslighting. In deze relaties twijfel je aan jezelf. Sterker nog; je vraagt je af of je je verstand verliest.  Dit zijn zelden fysiek gevaarlijke of gewelddadige relaties. Het emotionele misbruik gebeurt achter gesloten deuren en de schone schijn primeert. Uit schaamte zoekt met geen hulp of de isolatie is al zo ver gevorderd dat hulp zoeken uit den boze is. Of men wordt eenvoudigweg niet geloofd.  “Je partner deed wat? Nee, dat kan niet”.  Buitenstaander geloven je niet, zien niet wat jij ziet. Je legt de schuld bij jezelf en je zelfvertrouwen spiraalt met een recordtempo naar een dieptepunt.  Om het compleet te maken voeg je nog een toefje gaslighting toe en als kers op de taart de traumaband. Bye, bye autonomie. 

De traumaband zorgt ervoor dat je in de relatie blijft; er zijn nog “genoeg” goede dagen en je hoopt nog steeds op verandering. Wat je niet ziet is dat JIJ verandert, niet je partner. Trouwens, wat ben, kan, wil je eigenlijk zonder je partner, niets toch? (klassieke gedachtegang van een traumaband)

Zone 8 tot 10

Fasten your seatbelts!
Om met de deur in huis te vallen: hier spreken we over next-level narcisme en lijken de mildere vormen op kitty-play. Laag na laag na van leugens en onbeschrijfelijk bedrog. Niet langer hier en daar wat gaslighting of manipulatie maar serieuze dwangmatige controle. Doelbewust wordt een tactiek uitgestippeld  van mishandeling, bedreiging, vernedering en intimidatie om de andere instabiel te maken, te straffen of bang te maken. Het doel is om jou van je vrijheid, je autonomie te beroven. Je carrière als marionet is van start gegaan met als poppenmeester, de narcist. 

Hoe gaat dit in zijn werk? Enkele voorbeelden:

• • isolatie van je familie, vrienden en je job

• • bepalen wat jij eet, draagt of doet

• • controleren met wie jij tijd doorbrengt en hoelang

• • voorkomen dat je steun zoek/krijgt

• • controleren waar je gaat en staat (een tracker op je gsm of wagen)

• • jouw financiën bepalen en controleren, bijvoorbeeld je saboteren om te werken en bepalen waaraan  je geld uitgeeft. 

• • je financieel isoleren: bijvoorbeeld ervoor zorgen dat jij de enige verdiener bent met alle verantwoordelijkheden die erbij horen en zodoende niets voor jezelf overhoudt (om te sparen en te vertrekken).

• • je gedrag controleren (online en irl)

• • emotionele en/of fysiek bedreigen en intimideren van jezelf of iemand waar je om geeft.

• • dreigen om zichzelf iets aan te doen (manipulatie)

• • dreigen om persoonlijke informatie die je hebt toevertrouwd (of werd ontfutseld) publiek te maken als je tegen hen ingaat.

• • constante vernedering 

• • je aanleren om de gevolgen te vrezen van het niet naleven van de regels en je zo in lijn te houden (conditioneren)
    

    Deze karaktertrekken vind je ook terug bij antisociale persoonlijkheden: psychopaten en sociopaten.

 

Empathie Score: nul. Deze narcist draait zijn hand niet om, om jou met jullie pasgeboren baby op het huis uit te gooien of je zorgverzekering te saboteren als je kanker krijgt. Jullie delen lief en leed. Jij zorgt voor het lief, hij voor het leed. De kans dat je PTSS of CPTSS ontwikkelt is reëel.

 

Of  je nu te maken hebt met een narcist met score 1 of 10: de kern blijft dezelfde: gebrek aan empathie, egocentrisme, egoïstisch, arrogantie, overmatig gerechtigd voelen, verslaafd aan bewondering en validatie, lage frustratietolerantie, oppervlakkig, 
De mate waarin de kenmerken naar buiten komen varieert naarmate de score op de schaal.  Van “dit is zo vervelend” (geeuw) naar “run Forest, run!”  Van liegen over wie het licht heeft laten branden je bankrekening plunderen. Maar een ding staat vast: het is en blijft altijd een ongezonde situatie die schadelijk is voor je mentale gezondheid 

Blijf er niet mee zitten: je verdient hulp!

* voor het leesgemak wordt in de tekst de narcist bestempeld als “hij”. Laat je niet misleiden: er zijn genoeg vrouwen met narcistische karaktertrekken.